Dezavantajlar Kuşaklar Arası Aktarımı Raporu Açıklandı!

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Nisan 2024’te “Dezavantajların Kuşaklar Arası Aktarımı” konulu bir modül çalışmasının sonuçlarını ilk kez yayımladığı ‘Dezavantajların Kuşaklar Arası Aktarımı, 2023’ bülteninde bir düzeltme yaptı. Söz konusu modül, Avrupa Birliği ülkeleri ile eş zamanlı olarak gerçekleştirilen Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması ile birlikte uygulandı. Modül, 25-59 yaş aralığındaki bireylerin mevcut durumunu inceleyerek, bireylerin 14 yaşlarına yakınken ebeveynlerinin durumlarıyla karşılaştırılmasını amaçladı. Bu kapsamda yapılan incelemelerde, katılımcıların eğitim durumu, ebeveynlerinin eğitim geçmişi ile ilişkilendirilerek değerlendirildi.

Sonuçlar, katılımcıların 14 yaş civarındayken anneleri yükseköğretim mezunu olan bireylerin, şu anki eğitim durumlarının detaylandırılmasını sağladı. Bu gruptaki bireylerin yüzde 2,7’sinin lise altı eğitim seviyesine sahip olduğu, yüzde 13,7’sinin lise ve dengi okul mezunu, yüzde 83,5’inin ise yükseköğretim mezunu olduğu belirlendi. Benzer şekilde, 14 yaşlarındaki katılımcıların babalarının yükseköğretim mezunu olanlarında, yüzde 4,4’ünün lise altı, yüzde 16,0’ının lise ve dengi, yüzde 79,5’inin yükseköğretim mezunu olduğu tespit edildi.

Annesi lise altı eğitim seviyesini tamamlayan bireylerin mevcut eğitim durumu değerlendirildiğinde, katılımcıların yüzde 56,3’ünün lise altı, yüzde 21,9’unun lise veya dengi okul mezunu, ve yüzde 21,9’unun yükseköğretim mezunu olduğu kaydedildi. Babası lise altı eğitim seviyesini tamamlayan bireyler arasında ise, yüzde 60’ının lise altı, yüzde 21,5’inin lise ve dengi, ve yüzde 18,4’ünün yükseköğretim mezunu olduğu görüldü.

Ayrıca, bireylerin 14 yaşına yakınken babası işveren veya kendi hesabına çalışanların mevcut iş durumları da değerlendirildi. Bu grup içerisindeki bireylerin yüzde 39,2’si şu an ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak çalışırken, yüzde 14,5’i işveren veya kendi hesabına çalışmakta. Ücretsiz aile işçisi olarak çalışanların oranı ise yüzde 5,6 olarak kaydedildi. Bu bireylerin yüzde 40,6’sının ise iktisaden faal olmadığı tespit edildi.

Finansal durum, araştırmada önemli bir yer kapladı. Katılımcıların 14 yaş civarındayken ailelerinin maddi durumunu ‘çok kötü’ olarak belirten bireylerin yüzde 14,9’u şu anda en yüksek gelir grubunda, yüzde 24,4’ü ise en düşük gelir grubunda yer aldı. Diğer yandan, ailelerinin maddi durumunu ‘çok iyi’ olarak değerlendiren bireylerin yüzde 40,8’i günümüzde en yüksek gelir grubunda bulunurken, yüzde 8,4’ü en düşük grup içerisinde yer aldı.

Taşınmaz mülkiyeti de analiz edilen bir diğer kriter oldu. Katılımcıların 14 yaşında ailesi ev sahibi olanların yüzde 57,7’sinin, şu an oturduğu konutta mülkiyet durumunun ev sahibi olduğu, yüzde 26,3’ünün ise kiracı olduğu belirtildi. Kiracı olan ailelerden yüzde 40’ının şu an kendi konutlarının sahibi olduğu, yüzde 47,7’sinin ise kirada yaşadığı görüldü.

Son olarak, 14 yaş civarındayken hanesiyle birlikte 1 haftalık tatil masrafını karşılayabilen bireylerin yüzde 59,6’sı günümüzde de aynı şekilde tatil masraflarını karşılayabildiği ortaya kondu. Maddi yetersizlik nedeniyle tatil masrafını karşılayamayan ailelerin oranı ise oldukça yüksekti; bu hanelerde yaşayan bireylerin yüzde 69,1’i, şu anki aileleriyle bu masrafları karşılayamıyordu. Ayrıca, 14 yaş civarındayken, ailelerinde günde alması gereken et, tavuk veya balık içeren yemekleri karşılayabilen bireylerin yüzde 72,4’ü, günümüzde bu tür yemek masraflarını 2 günde bir karşılayabilirken, yüzde 27,6’sı hala karşılayamıyor. Bu sonuçlar, bireylerin geçmişteki ailevi durumları ile güncel yaşam koşulları arasındaki bağlılıkları net bir şekilde gözler önüne serdi.