Ekonomide Yavaşlama İşaretleri: Yorgancılar Uyardı

0

BEĞENDİM

0

Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, üçüncü çeyrek ekonomik büyüme rakamlarını değerlendirerek, Türkiye’nin enflasyon mücadelesinin yoğun bir şekilde sürdüğünü belirtti. 2024 yılına %64,8 olan tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) enflasyonu ile girilmesine karşın, ekim ayı sonunda bu oranın %48,6’ya düştüğünü kaydetti. Bu süreçte ekonominin yavaşlaması ile birlikte cari açıkta da bir iyileşme gözlemlendi. Geçen yılın Ocak-Eylül dönemi itibarıyla 36,1 milyar dolar olan cari açık, bu yıl aynı dönemde 5,2 milyar dolara gerileyerek önemli bir azalma göstermiştir. Ancak bu olumlu gelişmelerin beklenen olumsuz yan etkileri ile de karşı karşıya kalındığını vurguladı.

Yorgancılar, ekonominin ilk çeyrekte %5,3, ikinci çeyrekte %2,4 ve üçüncü çeyrekte %2,1 büyüme gösterdiğini ifade ederek, büyüme hızlarında ikinci ve üçüncü çeyrekte yaşanan binde 2 oranındaki daralmanın dikkat çekici olduğunu belirtti. Bu verilere dayanarak dördüncü çeyrekte daha belirgin bir yavaşlama ya da küçülme yaşanabileceğini belirten Yorgancılar, ekonomideki yavaşlamanın derinleşerek sürdüğüne işaret etti.

Yorgancılar, yüksek faiz-düşük kur şeklinde özetlenebilecek mevcut ekonomik politikaların sosyal açıdan önemli sonuçlar doğurduğunu ve sanayi sektörünün bu süreçte bedel ödeyen en fazla sektör olduğunu vurguladı. Geniş toplumsal kitlelerin yaşadığı sorunların boşa gitmemesi için enflasyonla mücadelenin çaba ile sürdürülmesi gerektiğini belirtti. Sektörle ilgili sıkıntıların üstesinden gelmenin, sadece enflasyonla mücadele edip başarılı olmakla mümkün olabileceğini ifade etti.

Büyüme verilerine yönelik yaptığı değerlendirmelerde, üçüncü çeyrekteki üretimin inşaat (%9,2) ve tarım sektöründen, harcama kaynaklı büyümenin ise özel tüketim (%3,1) ve mal ile hizmet ihracatından (%0,8) kaynaklandığını belirtti. Yatırımlardaki binde 8 oranındaki gerilemenin beklenmekle birlikte endişe verici bir gelişme olduğunu ifade etti. Sanayi sektörü, yılın ilk çeyreğinde %4,2 oranında büyümüşken, ikinci çeyrekte %1,6 ve üçüncü çeyrekte %2,2 oranında küçülmüştür. Böylece sanayi sektörü, yılın ilk dokuz ayında binde 6 düzeyinde küçülmüştü. Bu durum, 2024’te sanayi sektörünün daha da kötü performans gösterebileceğine dair düşündürücü bir sinyal verdiğini belirtti.

Sektörün istihdam yaratma kapasitesini koruduğunu da açıklayan Yorgancılar, yılın üçüncü çeyreğinde sanayi sektöründeki reel brüt ücretlerin %12,9 arttığını ancak kişi başına emek verimliliğinin %2,5 oranında gerilediğini belirtti. Dolayısıyla sanayi sektöründeki emek maliyetinin yüksek oranda arttığını ifade eden Yorgancılar, buna rağmen 124 bin kişilik (%1,9) bir istihdam artışı yaşandığını aktardı. Yani, sanayi sektörü zorlu koşullara rağmen istihdam yaratmaya devam etti.

Yatırımlara ilişkin gelişmeler de dikkat çekti. Yatırımların yılın ilk çeyreğinde %9,0, ikinci çeyreğinde ise binde 8 oranında büyümesine karşın, üçüncü çeyrekte binde 8 küçülmüştü. Bu dönemde inşaat yatırımlarının %9,4 oranında büyüdüğünü, makine ve teçhizat yatırımlarının ise %8,6 düşüş yaşadığını belirten Yorgancılar, yatırım teşviklerindeki yaklaşımın güncel koşullara adapte edilmesi gerektiğine vurgu yaptı.

Sonuç olarak, Türkiye’nin karmaşık bir ekonomik süreçten geçtiğini belirten