İzmir’in Foça ilçesinde, Foça Belediyesi ekipleri tarafından 13 Ocak 2023 tarihine kadar esnaflara ait masa ve sandalyelerin kaldırılması yönünde bir uygulama başlatıldı. Bu uygulama, Eski Foça’ya bağlı Küçükdeniz Sahil Caddesi’nde gerçekleşti ve Foça Belediye Başkanı Saniye Bora Fıçı’nın talimatıyla yürürlüğe girdi. Ancak bu durum, bölgede bulunan esnafları ciddi bir ikilemle baş başa bıraktı.
Uygulamaya yönelik güçlü bir tepki gösteren bazı esnaflar, bu kararın arka planında yerel seçimler sonrası gerçekleştirilen benzer bir uygulamanın olduğunu hatırlatarak, “Başkan Fıçı, Yeni Foça’da da esnafların masa ve sandalyelerini kaldırttı. Ancak gelen tepkiler üzerine bu durumdan geri adım attı,” şeklinde konuştular. Ayrıca, kış aylarında zaten az olan müşteri sayısının daha da azalacağını ifade eden esnaflar, “Bu uygulama ile karşı karşıya kalmak, ekonomik anlamda bizi yıpratacak,” dediler. Söz konusu esnaflar, “Eğer bu karardan dönülmezse, gelir gider dengesi kurmakta zorlanıp işçi çıkarmak zorunda kalabiliriz. Neticede kaybeden yine Foça esnafı olacaktır” ifadelerini kullandılar.
Öte yandan, bu kararı olumlu karşılayan bazı esnaf grupları da mevcut. Onlar, belediyenin koyduğu kurallara uymayan bazı esnafların dışarıya gereğinden fazla masa ve sandalye koyduğunu belirtiyorlar. Bu durumda, “Yapılan çalışma ile alan genişledi,” diyerek, hem müşteri rahatlığını artırmak hem de kural ihlallerini engellemek açısından bu kararı destekliyorlar.
Bölge halkı ve esnaf arasında yaşanan bu tartışmalar, Foça’nın sosyal ve ekonomik yapısını derinden etkiliyor. Kış mevsiminde, çoğunlukla yerli turistlerin ve yerel halkın tercih ettiği Eski Foça, genellikle sakin bir döneme girmekte; bu nedenle esnafların satışları en alt seviyeye düşmektedir. Masa ve sandalyelerin kaldırılması, özellikle kafe ve restoran sahipleri için büyük bir hayal kırıklığı yarattı. Her ne kadar bazı esnaflar bu durumu kuralların uygulanması olarak yorumlasa da, çoğunluk sorunların büyüyeceğinden endişeli durumda.
Bazı esnaflar, bu işleyişin yalnızca mevcut ekonomik zorlukları derinleştirmekle kalmayıp, aynı zamanda Foça’nın geleneksel misafirperverliğine de zarar vereceği görüşünde. Yaz sezonunda, özellikle yaz tatilini Foça’da geçiren yerli ve yabancı turistler; restoranların ve kafelerin açık hava düzenlemesiyle ambiyans yakalamaktadırlar. Kış aylarında ise bu tür uygulamalar, çoğu esnafı mağdur edebilir. Önerilen çözüm, esnaf ve belediye arasında daha diyalog odaklı bir yaklaşım geliştirmek ve her iki tarafın da taleplerini dikkate alacak bir düzenlemeye gidilmesi yönünde.
Sonuç olarak, Foça’da yaşanan bu süreç, yalnızca esnafları değil, aynı zamanda yerel ekonomiyi de dolaylı olarak etkileyen bir durum olarak karşımıza çıkıyor. Hem esnaf hem de yerel yönetim, bu durumu çözmek adına ortak bir zemin bulmak zorunda kalacak, aksi takdirde Foça’nın turistik cazibesi ve esnafın geçim kaynakları ciddi şekilde tehdit altına girecektir.