Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından yayımlanan İstihdam Bülteni’nin 148. sayısında, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre, Aralık 2024 dönemi itibarıyla Türkiye’de kayıtlı istihdamın yıllık olarak yüzde 1,7 oranında artarak 25 milyon 308 bin 65 kişiye ulaştığı belirtilmiştir. Bu artışın en fazla gerçekleştiği sektör, insan sağlığı hizmetleri olmuştur. Ayrıca, kayıt dışı istihdam oranı da önemli bir düşüş göstererek yüzde 26,3 seviyesine gerilemiştir.
Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre, toplam sigortalı çalışan sayısına dahil olan ve Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödenen çalışanların payı bu dönemde yüzde 8,3 olarak belirlenmiştir. Veriler, Türkiye genelinde istihdamın yaklaşık dörtte üçünü oluşturan kayıtlı-sigortalı çalışanlara ait bilgiler ışığında sunulmaktadır. Bu artış, istihdam politikasında kaydedilen pozitif gelişmelere işaret etmektedir.
Kayıt Dışılık Oranı ve Sektörel Dağılım
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla toplam istihdam 32,7 milyon kişi olarak belirlenmiş ve kayıtlı olmayan çalışan sayısı ise 8,6 milyon kişi olarak kaydedilmiştir. Kayıt dışı istihdam oranı bir önceki çeyreğe göre 1,5 puan gerileyerek yüzde 26,3 seviyesine ulaşmıştır. Sektörel bazda incelendiğinde, tarım sektöründeki kayıt dışılık oranı yüzde 82,1, tarım dışındaki sektörlerde ise yalnızca yüzde 17 olarak ortaya çıkmıştır. Ayrıca, cinsiyete dayalı kayıt dışı istihdam oranları erkeklerde yüzde 23,2, kadınlarda ise yüzde 32,4 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Alt Sektörlerdeki İstihdam Değişimleri
Aralık 2024 itibarıyla Türkiye’deki 89 alt sektörden 31’inde sigortalı ücretli çalışan sayısında bir azalma gerçekleşmiştir. Bina ve çevre düzenleme faaliyetleri sektörü 55 bin 82 çalışan ile en fazla istihdam kaybeden sektör olurken, insan sağlığı hizmetleri sektörü 96 bin 569 çalışan ile en fazla istihdam artışı sağlamıştır. Giyim eşyaları imalatında 51 bin 244, eğitim sektöründe ise 19 bin 282 çalışan eksilmiştir. Öte yandan, bina inşaatında 94 bin 581, yiyecek ve içecek hizmet faaliyetlerinde 83 bin 974, perakende ticaret sektöründe ise 74 bin 83 çalışan artışı gözlemlenmiştir.
İş Yeri Sayısındaki Artış
Aralık 2024 dönemine ilişkin bir başka önemli veri ise Türkiye genelinde faaliyet gösteren iş yeri sayısında yaşanan artıştır. Yıllık bazda yüzde 2,5 oranında (54 bin 170) bir artışla toplam iş yeri sayısı 2 milyon 233 bin 293’e ulaşmıştır. Bu artışta en büyük katkıyı sağlayan sektör 10 bin 262 yeni iş yeri ile perakende ticaret sektörü olmuştur. Bu sektörü 9 bin 448 ile yiyecek ve içecek hizmetleri, 7 bin 784 ile kara taşıma ve boru hattı taşımacılığı, 7 bin 476 ile de ev içi çalışanların faaliyetleri takip etmiştir.
Özetle, Türkiye’deki istihdam durumu 2024 yılı sonunda genel hatlarıyla pozitif bir seyir izlerken, sektör bazında önemli farklılıklar gözlemlenmektedir. Kayıt dışılığın azalması ve insan sağlığı hizmetleri gibi sektörlerdeki istihdam artışı, istihdam politikalarının etkinliğine ilişkin önemli ipuçları vermektedir.