Türkiye’nin tarımsal üretiminde önemli bir yeri olan kiraz, özellikle Aydın ve İzmir gibi bölgelerde yoğun olarak yetiştirilmektedir. Ancak, 2025 yılına geldiğimizde, bu iki ilde Nisan ayında yaşanan bir zirai don olayı nedeniyle kiraz hasadının yapılamadığı bildirilmektedir. Bu durumun, ülke genelinde etkili olduğu belirtilirken, 2025 yılındaki kiraz ihracatında ciddi bir kayıp yaşandığı da ortaya çıkmıştır. Örneğin, 2025 yılında önceki yıla göre kiraz ihracatındaki kayıp tam olarak 61 bin ton olarak hesaplanmıştır.
2024 yılı, Aydın ve İzmir için kiraz üretiminde son derece verimli geçmişti. Türkiye genelinde 2024 yılı içerisinde yapılan kiraz ihracatı toplamda 67 bin ton seviyesine ulaşmıştı. Ancak, 2025 yılı geldiğinde durum tam tersine dönmüş ve sezon tamamlanmasına rağmen Türkiye’nin sadece 6 bin ton kiraz ihraç edebildiği anlaşılmıştır. Bu durum, çiftçiler ve tüccarlar için büyük bir hayal kırıklığı olmuştur.
Aydın dağlarında meydana gelen zirai don olayı, Mart ayındaki yazdan kalma günlerin ardından Nisan ayında gelen kış soğuklarıyla gerçekleşmiştir. Aydın ve İzmir bölgesinin önde gelen tüccarlarından Metin Yağcı, bu durumu şöyle değerlendirmiştir: “Bu yıl nadir görülen bir yıl yaşandı. Mart ayında çiçek açan ağaçlar, Nisan ayında yaşanan don nedeniyle ya don vurdu ya da ağaçlar çiçeğini döktü. Hal böyle olunca kirazlar ürün vermedi. Hatta öyle ki, pek çok kiraz üreticisi kendi sofrasına bile ağacından kiraz toplayıp koyamadı.” Bu açıklama, kiraz üretiminde yaşanan krizin boyutunu net bir şekilde ortaya koymaktadır.
Kiraz üreticileri, yıl içerisinde tarlalarında verim gücünü artırmak için birçok önlem almaktadırlar. Ancak, doğanın beklenmedik şekilde sert yüzünü göstermesi, bu önlemlerin etkisini önemli ölçüde azaltmaktadır. Özellikle iklim değişiklikleri ve mevsimsel anormallikler, tarım sektöründeki birçok riski de beraberinde getirmektedir. Üreticilerin, tarımsal faaliyetlerine yönelik daha fazla dikkat göstermesi ve önceden tahmin edici sistemler geliştirmesi gerektiği aşikardır.
Sonuç olarak, Aydın ve İzmir gibi önemli kiraz üretim bölgelerinde yaşanan zirai don olayı, sadece çiftçileri değil, aynı zamanda Türkiye ekonomisini de olumsuz yönde etkilemiştir. 2025 yılında yaşanan bu olumsuz gelişmeler, tarım sektörü için bir uyarı niteliği taşımakta ve gelecekte benzer olayların önlenmesi adına daha etkili önlemler alınması gerektiğini göstermektedir. Kiraz, hem yurtiçinde hem de yurtdışında talep gören bir ürün olmasına rağmen, böyle doğal afetler nedeniyle istenilen verimin alınamaması, üreticilerin geleceğe dair endişelerini de artırmaktadır.