Asıl adı Hasan olan ve halk arasında “Gıj Gıj Baba” olarak bilinen bu tarihi şahsiyet, Malazgirt Savaşı öncesinde Horasan’dan Tokat’a yerleştiği rivayet edilen bir dini önder olarak tanınmaktadır. Gıj Gıj Baba, giydiği ayakkabılardan çıkan “gıj gıj” sesi nedeniyle bu lakabı almıştır. Tokat’taki mezarı ve türbesi, son zamanlarda definecilerin hedefi haline gelmiştir. Tokatlılar, birkaç yıl önce restore ettikleri bu türbenin korunabilmesi için sit alanı ilan edilmesini talep etmektedirler.
Tarih araştırmacısı Aybike Gamze Gazioğlu, bölgedeki tarihi dokunun define avcıları tarafından zarar gördüğünü belirtmektedir. Gazioğlu, “Dağa ismini de veren Gıj Gıj Baba Türbesi’ndeyiz. Gıj Gıj Baba’yla ilgili daha önce birçok rivayet bulunmaktadır, ancak kesin bir kaynağı yoktur. Tokat’ın bir değeri olarak kabul edilmektedir. Türbenin bulunduğu mezar, bazı hazine avcıları tarafından kazılmaktadır. Geçtiğimiz birkaç hafta içinde iki kişinin burayı kazdığına dair haberler halk arasında yayıldı.” diyerek durumu özetlemektedir.
Define avcıları, bu türbeye ve mezara zarar verirken çoğu zaman belirtilen olayların farkında değillerdir. Gazioğlu, “Buranın çiftlik sahibinin bile durumu fark etmemesi, kazıların genellikle gece yapıldığını göstermektedir. Türbenin alt kısmı kazılmış, fakat bu kişilerin hiçbir şey bulamadıkları gözlemlenmiştir. Çünkü bu, yalnızca bir söylentiden ibarettir. Fakat buradaki tarihi anıta zarar vermekte olduklarını unutmamalıyız,” şeklinde devam eder.
Tokatlılar olarak, bu değerli yapıyı korumak amacıyla bölgenin sit alanı ilan edilmesini talep ettiklerinin altını çizerler. Bu tür kazıların, anıtın çevresinde izinsiz yapılmasının kabul edilemeyeceği ifade edilmektedir. Gazioğlu, “Bu tür zararlara maruz kalan mezarın durumu, bölgede insanlara dua edenlerin saygısının kalmadığını gösteriyor. Hiçbir şeyden korkuları olmayan bu insanlar, hem mezarın bütünlüğüne hem de daha önce bu değere hayırseverlerin yaptığı katkılara zarar veriyorlar” şeklinde uyarılarda bulunur.
Gıj Gıj Baba’nın mezarının, geçmişte hayırsever biri tarafından yaptırıldığına, ancak define avcılarınca yok edildiğine işaret eden Gazioğlu, “Herhangi bir korunma önlemi almadan buraya gelen kişiler, sadece kendi çıkarlarına yönelik hareket ediyorlar. Bu da mevcut durumu daha da tehlikeli hale getiriyor. Biz Tokat halkı olarak, tarihimize sahip çıkmak istiyoruz,” şeklinde sözlerini noktalar.
Sonuç olarak, Gıj Gıj Baba’nın türbesinin korunabilmesi adına acil önlemlerin alınması gerektiğini vurgulamakta fayda vardır. Define avcılarının zarar verdiği bu tarihi alan, sadece Tokat’ın değil, tüm Türkiye’nin kültürel mirasının bir parçasıdır ve bu mirası korumak hepimizin sorumluluğudur. Tokatlılar, geçmişten gelen bu değerlerin geleceğe taşınabilmesi için yetkililerden destek beklemekte ve bu konuda atılacak her adımı önemsemektedir.